Người dân Đồng Tháp ứng dụng kỹ thuật trong trồng và chăm Vườn Sầu riêng.
Nông dân đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững
Câu chuyện của bà Nguyễn Ngọc Điệp, hội viên Hội Nông dân xã Thanh Mỹ, là một minh chứng tiêu biểu cho tinh thần đó. Cách đây hơn 5 năm, khi thấy việc trồng lúa trên diện tích đất của gia đình không còn mang lại hiệu quả, bà Điệp đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đầu tư trồng 2 ha mít ruột đỏ và 2 ha sầu riêng giống Monthong. Với sự kiên trì học hỏi, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, đến nay, vườn mít của bà đã cho thu hoạch ổn định hơn một năm, năng suất trung bình 12-15 tấn/ha/năm, giá bán từ 18.000-25.000 đồng/kg, mang lại lợi nhuận cao. Trong khi đó, vườn sầu riêng 5 năm tuổi đang cho vụ trái đầu tiên, ước năng suất 7-8 tấn/ha, mở ra triển vọng lớn cho những mùa bội thu sau.
Không chỉ dừng lại ở việc làm giàu cho bản thân, bà Điệp còn là tấm gương trong việc chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ vốn và vật tư cho các hộ nghèo trong xã. Nhờ mô hình sản xuất hiệu quả, gia đình bà Điệp đạt thu nhập bình quân 500-600 triệu đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 5-7 lao động địa phương, với thu nhập ổn định. Tinh thần "đoàn kết giúp nhau làm giàu" mà bà lan tỏa đã góp phần thúc đẩy phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi trên địa bàn xã Thanh Mỹ ngày càng sôi nổi.
Một câu chuyện khác đến từ ông Lê Minh Thiện, nông dân ấp An Hiệp, xã Cái Bè. Trên diện tích 15.000 m², ông Thiện vừa trồng chuyên canh sầu riêng vừa đầu tư sản xuất bánh phồng mì - một sản phẩm truyền thống được ông nâng tầm bằng công nghệ hiện đại. Nhờ đầu tư dây chuyền chế biến tiên tiến, bánh phồng của ông có chất lượng cao, được xuất khẩu sang Campuchia với đơn hàng hơn 10 tấn/năm.
Không chỉ là một nông dân giỏi, ông Thiện còn là người giàu lòng nhân ái. Trong năm 2024, ông tạo việc làm cho 40 lao động, với thu nhập 6-8 triệu đồng/người/tháng; hỗ trợ 30 hộ nghèo 200 triệu đồng không lãi, giúp 10 hộ thoát nghèo; tặng quà trị giá 100 triệu đồng cho nông dân đón Tết; đóng góp xây dựng cầu đường, trường học, tuyến đường nông dân tự quản.
Tất cả những nghĩa cử ấy thể hiện tinh thần "lá lành đùm lá rách", giúp phong trào giảm nghèo tại địa phương thêm vững chắc, lan tỏa giá trị nhân văn trong cộng đồng nông thôn mới.
Từ những tấm gương như bà Điệp, ông Thiện, có thể thấy người nông dân Đồng Tháp hôm nay không chỉ biết làm kinh tế giỏi, mà còn biết sống trách nhiệm, góp sức vào các hoạt động an sinh xã hội, tạo nên "mạng lưới đoàn kết" vững chắc giữa các hộ nông dân, góp phần ổn định đời sống và giảm nghèo một cách tự thân, bền vững.
Đổi mới tư duy, nền tảng của giảm nghèo bền vững
Theo Hội đồng Thi đua - Khen thưởng tỉnh Đồng Tháp, thu nhập bình quân của nông dân toàn tỉnh hiện đạt hơn 70 triệu đồng/người/năm - một con số thể hiện rõ sự chuyển mình mạnh mẽ của khu vực nông nghiệp nông thôn trong những năm qua. Từ chỗ chỉ trông chờ vào cây lúa, người dân đã chủ động đa dạng hóa sinh kế, phát triển các mô hình vườn - ao - chuồng, liên kết tiêu thụ nông sản, hình thành nhiều tổ hợp tác và hợp tác xã kiểu mới, gắn với sản xuất hàng hóa chất lượng cao.
Cánh đồng lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp tại Đồng Tháp.
Ở xã Phong Hòa, huyện Lai Vung, phong trào "Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững" đã trở thành điểm sáng trong nhiều năm liền. Chỉ trong hai năm qua, Hội Nông dân xã Phong Hòa đã giúp 15 hộ nông dân thoát nghèo, vận động xây dựng 7 căn nhà "Nghĩa tình nông dân" trị giá 350 triệu đồng, góp phần ổn định cuộc sống và tạo sinh kế mới cho nhiều gia đình khó khăn. Những chương trình cụ thể như vậy cho thấy giảm nghèo ở Đồng Tháp không chỉ là khẩu hiệu, mà đã trở thành phong trào thực chất, được triển khai bằng những hành động cụ thể, hiệu quả, sát với đời sống.
Sự chuyển biến mạnh mẽ còn đến từ đổi mới tư duy nông nghiệp. Người nông dân Đồng Tháp hôm nay đã ý thức sâu sắc rằng muốn thoát nghèo phải đi bằng tri thức và liên kết, chứ không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm truyền thống. Họ học cách làm chủ khoa học kỹ thuật, từ quản lý dinh dưỡng đất, tưới tiêu thông minh, canh tác hữu cơ, đến truy xuất nguồn gốc sản phẩm, thương mại điện tử. Nhiều hộ đã xây dựng thương hiệu riêng cho nông sản của mình, góp phần gia tăng giá trị hàng hóa và thu nhập.
Bên cạnh đó, tỉnh Đồng Tháp đẩy mạnh chính sách hỗ trợ giảm nghèo bền vững thông qua nhiều chương trình cụ thể: đào tạo nghề nông nghiệp, hỗ trợ vốn ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông thôn, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm OCOP, phát triển du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm đặc trưng của địa phương như xoài Cao Lãnh, sen Tháp Mười, gạo Senta… Những chính sách này đã tạo ra môi trường thuận lợi để người nông dân phát huy năng lực sáng tạo, tự chủ vươn lên thoát nghèo bằng chính nội lực của mình.
Không thể không nhắc đến vai trò của kinh tế tập thể, hợp tác xã - nơi người nông dân nhỏ lẻ có thể "bắt tay" để tạo nên sức mạnh lớn. Ở nhiều địa phương, mô hình hợp tác xã kiểu mới đã chứng minh hiệu quả vượt trội khi giúp nông dân liên kết đầu vào - đầu ra, sản xuất theo chuỗi giá trị, tăng tính cạnh tranh và đảm bảo lợi nhuận ổn định. Khi sản xuất được tổ chức bài bản, rủi ro giảm xuống, thu nhập tăng lên, việc thoát nghèo không còn là mục tiêu xa vời.
Quan trọng hơn, giảm nghèo bền vững ở Đồng Tháp không chỉ dựa vào hỗ trợ của Nhà nước, mà dựa vào sức dân - ý chí và tinh thần cộng đồng. Đó là mô hình "giảm nghèo nhân văn" khi mỗi nông dân thành công đều trở thành một "đầu tàu" kéo theo những hộ khác cùng đi lên. Nhiều hộ khá giả đã tự nguyện giúp hộ nghèo về giống cây, con, vốn, kỹ thuật; những người thành đạt đóng góp cho các công trình phúc lợi; hội viên nông dân tương trợ nhau trong mùa khó. Chính điều này đã tạo nên vòng tròn phát triển bền vững, vừa tăng năng suất lao động, vừa củng cố khối đoàn kết trong nông thôn mới.
Từ những mô hình cụ thể, từ những con người thật, câu chuyện thật, có thể thấy hành trình giảm nghèo bền vững ở Đồng Tháp không phải là kết quả của một chính sách riêng lẻ, mà là sự cộng hưởng giữa Nhà nước, tổ chức xã hội và ý chí người dân. Khi nông dân biết liên kết, biết đổi mới tư duy, biết chia sẻ thành quả với cộng đồng, đó chính là lúc sức mạnh nội sinh được phát huy, và sự phát triển trở nên bền vững thật sự.
Đồng Tháp hôm nay không chỉ là vùng đất trù phú, mà còn là biểu tượng cho một mô hình giảm nghèo nhân văn, giảm nghèo bằng tri thức, bằng tinh thần đoàn kết và bằng khát vọng vươn lên của người dân.
