Từ mô hình nhỏ đến đầu ra ổn định
Trong những năm qua, thực hiện Chủ trương xóa đói, giảm nghèo bền vững, tỉnh Thanh Hóa tập trung chuyển đổi phương thức sản xuất nông nghiệp theo hướng hiệu quả và an toàn, đặc biệt tại các xã miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và các xã đặc biệt khó khăn. Mục tiêu là giảm tỷ lệ hộ nghèo, tăng thu nhập, cải thiện đời sống người dân.
Tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các địa phương tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tập trung, tích tụ đất đai, chuyển đổi đất sản xuất kém hiệu quả để hình thành các vùng chuyên canh rau an toàn.
Cùng với chính sách hỗ trợ phát triển vùng rau an toàn của tỉnh, các địa phương đã hỗ trợ nâng cấp đường giao thông, hệ thống kênh mương, xây dựng nhà lưới trồng rau an toàn. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp còn phối hợp tập huấn kỹ thuật sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP, đáp ứng yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm.
Nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân về rau an toàn, ngành nông nghiệp đang tích cực khuyến khích các tổ chức, cá nhân, Hợp tác xã đầu tư mở rộng diện tích sản xuất rau an toàn tập trung, tạo ra sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và nâng cao hiệu quả kinh tế trên cùng diện tích đất canh tác.
Xã Ngọc Lặc, là một trong những xã miền núi của tỉnh Thanh Hoá. Tổ hợp tác sản xuất rau an toàn xã Ngọc Lặc được thành lập năm 2013 với số vốn hỗ trợ ban đầu 370 triệu đồng. Năm 2014, tổ được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP. Đến nay, tổ hợp tác có hơn 10 thành viên, canh tác trên diện tích hơn 2 ha, chuyên sản xuất và cung ứng rau, quả sạch.
Các thành viên Tổ hợp tác chăm sóc vườn rau.
Trước đây, người dân chủ yếu trồng rau theo phương thức truyền thống, chưa kiểm soát tốt quy trình sản xuất nên sản phẩm khó cạnh tranh, đầu ra bấp bênh. Từ khi áp dụng quy trình VietGAP - kiểm soát từ khâu chọn giống, nước tưới đến phân bón, thuốc bảo vệ thực vật - chất lượng rau cải thiện rõ rệt. Người dân chuyển sang dùng phân hữu cơ, phòng trừ sâu bệnh bằng phương pháp sinh học như dùng nước tỏi, ớt.
Khi trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, các hộ dân đã ký được hợp đồng tiêu thụ với các công ty, bếp ăn tập thể trên địa bàn và các vùng lân cận. Giá bán cao hơn từ 15-30% so với trước, giúp bà con yên tâm đầu tư mở rộng sản xuất.
Khi trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, đầu ra của người rất thuận lợi. Họ đã ký được các hợp đồng tiêu thụ của các công ty, các bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận khác. Giá sản phẩm đầu ra cao hơn so với cách trồng truyền thống. Vì vậy thu nhập của các hộ thành viên ổn định, yên tâm đầu tư mở rộng diện tích.
Nông nghiệp sạch, hướng đi bền vững
Tại khu sản xuất rau an toàn, đại diện người có thâm niên và thành công trong trồng rau an toàn cho biết, gia đình canh tác hơn 3 sào rau, áp dụng đầy đủ quy trình VietGAP từ khâu xử lý đất, che phủ lưới, cách ly thuốc trừ sâu đúng quy định. Rau phát triển tốt, chi phí đầu tư hợp lý mà thu nhập lại tăng lên từng ngày.
Sản xuất rau an toàn không chỉ đảm bảo chất lượng nông sản, mà còn nâng cao thu nhập cho người dân, đặc biệt là các hộ có diện tích canh tác nhỏ. Đến nay, toàn tỉnh Thanh Hóa có trên 14.000 ha rau, quả an toàn. Trung bình mỗi ha mang lại doanh thu từ 300-350 triệu đồng/năm.
Để khuyến khích nông dân và các Hợp tác xã đầu tư vào sản xuất rau an toàn, tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ như: Hỗ trợ kinh phí chứng nhận VietGAP cho rau an toàn với mức 7 triệu đồng/ha. Hằng năm, tỉnh còn hỗ trợ từ 16 - 18 triệu đồng/ha kinh phí thuê kiểm soát chất lượng và dán tem rau an toàn; tổ chức tập huấn, hướng dẫn nông dân kỹ thuật bảo quản sản phẩm sau thu hoạch theo quy chuẩn kỹ thuật.
Ngành nông nghiệp cũng tích cực phối hợp với địa phương tổ chức đào tạo kỹ thuật, mở rộng vùng sản xuất tập trung, hướng đến xây dựng thương hiệu rau an toàn cho từng vùng chuyên canh.
Mô hình trồng rau an toàn.
Việc phát triển mô hình trồng rau an toàn không chỉ mang lại thu nhập cao hơn, mà còn góp phần quan trọng vào mục tiêu xoá đói, giảm nghèo bền vững. Người dân không chỉ làm chủ kỹ thuật mà còn từng bước liên kết thị trường, chủ động trong tiêu thụ sản phẩm.
Mô hình trồng rau an toàn tại xã Ngọc Lặc là minh chứng rõ nét cho hướng đi đúng đắn của tỉnh Thanh Hóa trong phát triển nông nghiệp sạch gắn với an sinh xã hội. Đây cũng là hướng mở cho các địa phương khác tham khảo, nhân rộng trong hành trình phát triển nông thôn mới bền vững.
